Üçüncü Uluslararası Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu (25-26 Mayıs 2023)

16 Ocak 2023

Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü

Üçüncü Uluslararası Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Sempozyumu

İslam Tarihinde Matematik Bilimler: Yeni Yaklaşımlar,

Konular ve Bağlamlar

25-26 Mayıs 2023, İstanbul

Tebliğ Çağrısı

2018 yılında vefat eden, İslam bilimler tarihinin duayen ismi Prof. Dr. Fuat Sezgin hatırasına ve yükselen bilimler tarihi alanına katkıda bulunmak adına ilki 2019, ikincisi ise 2021 yılında düzenlenen İslam Bilim Tarihi Sempozyumu’nun üçüncüsü 25-26 Mayıs 2023 tarihlerinde İstanbul’da tertip edilecektir. İlki herhangi bir konu ve dönem kısıtlaması olmaksızın tertip edilen sempozyumun ikincisi, “İslam Bilim Tarihine Metodolojik Yaklaşımlar” temasıyla düzenlenmişti. Üçüncü sempozyum ise matematik bilimlere odaklanacaktır.

İslam bilim tarihi çalışmalarına bakıldığında matematik bilimler üzerine üretilmiş literatürün hem niceliksel hem de niteliksel anlamda kayda değer bir biçimde öne çıktığı görülmektedir. Bu bakımdan sempozyum hem mevcut birikimin eleştirel bir değerlendirmesinin yapılmasına hem de gelecekte yürütülecek muhtemel çalışmaların ne yöne evrileceğine yönelik tarih yazımsal tartışmaların gerçekleştirilmesine zemin oluşturmayı hedeflemektedir. Bu bakımdan aritmetik, geometri, astronomi ve diğer gök bilimleri, müzik, optik ve mekanik başta olmak üzere modern öncesi dönemde matematik bilimler kapsamına giren teorik ve uygulamalı bütün disiplinler sempozyumun ilgi alanı içerisindedir. Bilimsel aletlerin ve eserlerin teknik, teorik ve içerik odaklı incelemelerini ele alan tebliğlerin yanı sıra matematik bilimlerin hangi bağlamlar içerisinde geliştiğine, kültürlerarası etkileşimin aracı oluşuna ve bilim dalı-bilimsel eser-alim/bilim insanı ilişki ağlarına odaklanan bildiriler de sempozyumun ilgi odağında yer alacaktır.

Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı, İstanbul Üniversitesi İslam Tetkikleri Enstitüsü ve Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü ve TÜBA (Türkiye Bilimler Akademisi)’nın iş birliğiyle gerçekleştirilecek sempozyumun, aşağıdaki sınırlayıcı olmayan soruları ele alması hedeflenmektedir:

İslam dünyasında matematik bilimlere yönelik çalışmalar nasıl ve hangi bağlamda başladı? İslam öncesi dönemden tevarüs eden bilgi nasıl alımlandı ve bu süreç, İslam döneminde bilimlerin gelişimini nasıl etkiledi?
Matematik bilimlerin alımlanma ve gelişim sürecine tesir eden dinî, kültürel, politik, ekonomik ve sosyal etkenler nelerdir?
Matematik bilimler İslam entelektüel tarihi içerisinde nerede durmaktadır?
İslam dünyasındaki matematik bilimler tarihi çalışmalarının genel bilim tarihi literatürü içerisindeki yeri nedir?
Matematik bilimler bir bütün olarak ya da ayrı disiplinler halinde nasıl dönemlendirilebilir?
İslam toplumlarında matematik bilimlerin teorik ve pratik karşılıkları nelerdir? Bu bilimler hangi alanlarda kullanılmıştır?
Matematik bilimlerin din ve doğa bilimleriyle etkileşimi nasıl olmuştur?
Matematik bilimler, İslam toplumlarının farklı kültür havzalarıyla olan etkileşimine nasıl katkıda bulunmuştur?
İslam toplumlarının matematik bilimlere olan ilgisinde döneme ve havzaya bağlı olarak değişiklikler görülmüş müdür ve eğer öyleyse bunun nedenleri nelerdir?
Matematik bilimlerin üretim ve aktarımını sağlayan kurumlar nelerdir?
Matematik bilimleri öğretimi farklı çağ ve coğrafyalarda nasıl yapılmıştır?
Matematik bilimlerin öğretiminde kullanılan ders kitapları nasıl bir yapıya sahiptir ve aralarında ne türden hiyerarşik ve pedagojik ilişkiler söz konusudur?
İslam dünyasındaki matematik bilimler şu ana kadar hangi yöntem ve yaklaşımlarla ele alınmıştır ve gelecek çalışmaların neleri gündeme alacağı öngörülmektedir?